Muzeum Więzienia Pawiak filia Muzeum Niepodległości oraz Fundacja ART. zapraszają do wzięcia udziału w 75 rocznicy uczczenia ofiar likwidacji największego niemieckiego więzienia na terenie Polski.

PAWIAK ’44 – PAMIĘTAMY.

Okupant w przeddzień wybuchu Powstania Warszawskiego 30 lipca 1944 roku zacierał ślady zbrodni. Niemcy pośpiesznie likwidowali archiwa. Dwa dni przed Powstaniem w nieludzkich warunkach wysłali ostatnie transporty więźniów z Pawiaka: do KL Gross-Rosen ok. 1400 mężczyzn, a do KL Ravensbrück ok. 400 kobiet.
Uroczystość upamiętniająca ofiary tamtej zbrodni rozpocznie się 30 lipca o 12.00 pod Pomnikiem Drzewa Pawiackiego.

Muzeum Więzienia Pawiak – oddział Muzeum Niepodległości w Warszawie przygotował, wspólnie z Fundacją ART, w ramach projektu realizowanego z m.st. Warszawą „AKCJA WIĘŹ” koncert pt. „O pamięć głęboką jak pejzaż” oraz prapremierę filmu „DROGA” w reżyserii Andrzeja Kałuszko według reżyserii scenicznej i adaptacji Marii Reif. Film został.zrealizowany w Mauzoleum Walki i Męczeństwa na Szucha na podstawie konspiracyjnej publikacji Elżbiety Krajewskiej „Droga krzyżowa Polaków w więzieniach”.
Zapraszamy do wspólnej modlitwy, złożenia kwiatów i zapalenia zniczy.

Niemal 75 lat temu, na tydzień przed wybuchem Powstania Warszawskiego, niemieccy okupanci podjęli decyzję o ewakuacji więzienia przy ulicy Dzielnej. Kolejne dni zapisały się w pamięci Więźniów jako okres szczególnie dramatyczny. Przebywających tu Osadzonych podzielono wówczas na trzy grupy. Kilkuset Więźniów stracono w kolejnych egzekucjach, trwających niemal nieprzerwanie do 31 lipca 1944 roku, zaśniemal dwa tysiące wywieziono 30 lipca do niemieckich obozów koncentracyjnych – KL Gross-Rosen i KL Ravensbrück. Najmniej liczną grupę Osadzonych, liczącą niespełna 300 osób, objęły wówczas zwolnienia.. Dr Anna Czuperska-Śliwicka, niemal do ostatka opiekująca się ostatnimi chorymi, pozostałymi w więziennym szpitalu, zapisała po latach:  Po raz pierwszy cele potężnego gmachu Pawiaka są puste. Gestapo gorączkowo, niemal w panice pozbyło się setek swoich więźniów. Opustoszały cele na Serbii. (…) Życie więzienne, do niedawna jeszcze tętniące okrutnym rytmem, zamarło.

Zdjęcia Joanna Borowska